3. انواع فلسفه مضاف
3. انواع فلسفه مضاف
با بررسی دقیق حجم انبوه دانش های فلسفه مضاف، می توان تقسیمات متنوعی را برای آن در نظر گرفت، و بر اساس اعتبارهای مختلف، انواع زیادی از اینگونه دانش ها را شناسایی کرد.
و از آنجا که این تقسیم ها می تواند نقش مؤثری در شناخت حقیقت اینگونه دانش ها داشته باشد، در اینجا به دو تقسیم مهم اشاره می شود:
-
به اعتبار مضاف:
-
فلسفه های پسینی و فلسفه های پیشینی:
-
منظور از فلسفه های پیشینی فلسفه هایی است که به بررسی مبانی، اصول و پیش فرض های یک علم می پردازد.
-
فلسفه های توصیفی و فلسفه های توصیه ای:(1)
اما فلسفه های توصیه ای رویکرد هنجاری و منطقی دارند، و بدون توجه به پیشینه آن علم، به بایدها و بایسته های آن می پردازد. (مثلا برای تشخیص موضوع یک علم، بدون در نظر گرفتن پیشینه تاریخی آن، برخی بایسته ها را مطرح می کنند.)
-
به اعتبار مضاف الیه:(2)
-
فلسفه های مضاف به علوم (این دسته را می توان به اسم «فلسفه های علوم» نیز نامید.)
-
فلسفه های مضاف به امور
-
و از آنجا که هر یک از این دسته ها را می توان به حقیقی و اعتباری نیز تقسیم کرد، در مجموع چهار دسته خواهیم داشت:
-
فلسفه های مضاف به علوم:
-
فلسفه های مضاف به علوم حقیقی، مانند: فلسفه علم تاریخ، فلسفه علم فیزیک
-
فلسفه های مضاف به علوم اعتباری، مانند: فلسفه علم حقوق
-
-
فلسفه های مضاف به امور:
-
فلسفه های مضاف به امور حقیقی، مانند: فلسفه هنر، فلسفه علم
-
فلسفه های مضاف به امور اعتباری، مانند: فلسفه پول
-
«فلسفه های مضاف به علوم» (یا همان فلسفه های علوم) جزو معرفت های درجه دوم محسوب می شوند. که با نگرش فرانگر و کلی سعی می کنند ماهیت یک علم را بررسی کنند.